شرح اصول اقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمه‌ای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمت‌هایی از آثار ایرن اسکندرانی (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس (حدود ۵۰۰ م.) و...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمه‌ای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمت‌هایی از آثار ایرن اسکندرانی (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس (حدود ۵۰۰ م.) و...
شرح احوال و زندگانی جمال الدین محمود نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود. در تذکره ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است. امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است. علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود. در تذکره ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است. امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است. علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...
فصل الخطاب(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
فصل الخطاب: نام دیگر آن حکمه العلویه و ملقب به «حکمه العارفین» است. این اثر قصیده اى تائیه، بیش از شش هزار بیت عربى، آمیخته به نثر در یک مقدمه، سیزده تحمید و یک خاتمه است. موضوع آن، توحید، وحدت وجود، رد و انکار وحدت عددى، نفى اشتراک لفظى و معنوى، انتقاد شدید از فلاسفه و نادرست شمردن روش و آثار آنان است. در این باره در بخش قبل به تفصیل بحث شد. قطب الدین به احتمال این...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
فصل الخطاب: نام دیگر آن حکمه العلویه و ملقب به «حکمه العارفین» است. این اثر قصیده اى تائیه، بیش از شش هزار بیت عربى، آمیخته به نثر در یک مقدمه، سیزده تحمید و یک خاتمه است. موضوع آن، توحید، وحدت وجود، رد و انکار وحدت عددى، نفى اشتراک لفظى و معنوى، انتقاد شدید از فلاسفه و نادرست شمردن روش و آثار آنان است. در این باره در بخش قبل به تفصیل بحث شد. قطب الدین به احتمال این...
دیوان شعر (اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
هر چند به گفته میرزا محمد على بهار، وى در علم اصول حدود دوازده هزار بیت سروده بوده و آقا بزرگ طهرانى نیز در الذریعه الى تصانیف الشیعه، دیوان شعرى به او نسبت داده ، امّا اکنون فقط اشعارى پراکنده از او در دست است که بیشتر در قالب قصیده و در مدح و ستایش مؤیّدالدوله طهماسب میرزا، حاکم فارس و منوچهرخان گرجى، حاکم اصفهان و ... است. در اینجا قصایدى را که در مدح طهماسب میرزا...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
هر چند به گفته میرزا محمد على بهار، وى در علم اصول حدود دوازده هزار بیت سروده بوده و آقا بزرگ طهرانى نیز در الذریعه الى تصانیف الشیعه، دیوان شعرى به او نسبت داده ، امّا اکنون فقط اشعارى پراکنده از او در دست است که بیشتر در قالب قصیده و در مدح و ستایش مؤیّدالدوله طهماسب میرزا، حاکم فارس و منوچهرخان گرجى، حاکم اصفهان و ... است. در اینجا قصایدى را که در مدح طهماسب میرزا...
شیرازیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
شیرازیه: این اثر منسوب به شمس المعالى است و در ضمن تذکره مدایح مؤیدیه (از صفحه 39 تا صفحه 68) آمده است. شیرازیه شامل سه دفتر است. با توجه به آغاز این رساله، به نظر مى رسد که شیرازیه نام دفتر نخست این رساله باشد، زیرا در آغاز آن آمده است: «دفتر الاوّل الْمُسَمّى بشیرازیه » وهمچنین رساله دوم با این عبارت شروع شده: «هذه رساله الثّانویّه فى مَدْحِ الْمَمْدوُح بِالکِنایَه ». این اثر، رساله اى است منثور...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
شیرازیه: این اثر منسوب به شمس المعالى است و در ضمن تذکره مدایح مؤیدیه (از صفحه 39 تا صفحه 68) آمده است. شیرازیه شامل سه دفتر است. با توجه به آغاز این رساله، به نظر مى رسد که شیرازیه نام دفتر نخست این رساله باشد، زیرا در آغاز آن آمده است: «دفتر الاوّل الْمُسَمّى بشیرازیه » وهمچنین رساله دوم با این عبارت شروع شده: «هذه رساله الثّانویّه فى مَدْحِ الْمَمْدوُح بِالکِنایَه ». این اثر، رساله اى است منثور...
شرح احوال و زندگانی ابو نصر نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابو نصر نیریزی(حسین بن علی بن جعفر) »
ابونصر حسین بن على بن جعفر نیریزى، از محدّثان فارس که قبل از سده ششم هجرى قمرى مى زیسته است. اطلاعات ما درباره وى منحصر است به گزارش کوتاه و مختصرى که در کتاب الانساب تألیف ابوسعد عبدالکریم بن محمد سمعانى (متوفى 562 ه . ق.) آمده و در معجم البلدانِ یاقوت حموى (متوفى 622 ه . ق.) و اللباب فى تهذیب الانساب، تألیف ابن اثیر (متوفى 630 ه . ق.) نیز عینا تکرار شده است. با...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابو نصر نیریزی(حسین بن علی بن جعفر) »
ابونصر حسین بن على بن جعفر نیریزى، از محدّثان فارس که قبل از سده ششم هجرى قمرى مى زیسته است. اطلاعات ما درباره وى منحصر است به گزارش کوتاه و مختصرى که در کتاب الانساب تألیف ابوسعد عبدالکریم بن محمد سمعانى (متوفى 562 ه . ق.) آمده و در معجم البلدانِ یاقوت حموى (متوفى 622 ه . ق.) و اللباب فى تهذیب الانساب، تألیف ابن اثیر (متوفى 630 ه . ق.) نیز عینا تکرار شده است. با...
غزلیات شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » غزلیات »
غزلیات صداى عشق، که در داد در جهان مارا ؟ که سوخت زآتشِ غم، عاشقان شیدا را ؟ چه باده بود که در جام ریخت ساقى عشق ؟ که مى نخورده شکستیم جام صهبا را چه شاهدى شکر افشان بود به بزم نشاط که زنده مى کند از لعل لب، مسیحا را فروغ عشق که افتاد بر رخ یوسف ...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » غزلیات »
غزلیات صداى عشق، که در داد در جهان مارا ؟ که سوخت زآتشِ غم، عاشقان شیدا را ؟ چه باده بود که در جام ریخت ساقى عشق ؟ که مى نخورده شکستیم جام صهبا را چه شاهدى شکر افشان بود به بزم نشاط که زنده مى کند از لعل لب، مسیحا را فروغ عشق که افتاد بر رخ یوسف ...
آثار ارشدالدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ارشدالدین نیریزی(ابوالحسن علی بن محمد بن علی) »
علی‌رغم اینکه درباره وی گفته‌اند که «احادیث بسیار نبشت و روایت و سماع و استماع و املا کرد» و همچنین آثار بسیاری به او منسوب است، امّا به‌جز چند بیت اثری از او به دست نیامد. در اینجا آثار منسوب به او را معرفی می‌کنیم، به امید آنکه بتوان اثری از آن‌ها در کتابخانه‌های دولتی و یا شخصی به دست آورد. 1. باکوره الطلب لاهل الادب: چنانکه مؤلف شدالازار گفته، موضوع این کتاب، خطبه، امثال و ادبیات بوده است. علاوه...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ارشدالدین نیریزی(ابوالحسن علی بن محمد بن علی) »
علی‌رغم اینکه درباره وی گفته‌اند که «احادیث بسیار نبشت و روایت و سماع و استماع و املا کرد» و همچنین آثار بسیاری به او منسوب است، امّا به‌جز چند بیت اثری از او به دست نیامد. در اینجا آثار منسوب به او را معرفی می‌کنیم، به امید آنکه بتوان اثری از آن‌ها در کتابخانه‌های دولتی و یا شخصی به دست آورد. 1. باکوره الطلب لاهل الادب: چنانکه مؤلف شدالازار گفته، موضوع این کتاب، خطبه، امثال و ادبیات بوده است. علاوه...
شرح احوال محمد حسن نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسن نیریزی »
محمدحسن نیریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. در کتاب احوال و آثار خوشنویسان، نامِ او «محمدحسین» آمده و در فهرست کتابخانه مجلس شورای ملّی به‌اشتباه با عنوانِ «محمدحسن نیّری» از او یادشده است. کتابت نسخه‌ای از زاد المعاد علامه مجلسی از او برجا مانده است. زادالمعاد: تألیفِ محمدباقر مجلسی (متوفی ۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ ه. ق.)، قطع وزیری (۱۴ × ۲۱ سانتی‌متر)، هر صفحه ۱۶ سطر، به خط نسخ و تاریخ ۱۲۴۴ ه. ق. دارای سرلوح شنگرف...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسن نیریزی »
محمدحسن نیریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. در کتاب احوال و آثار خوشنویسان، نامِ او «محمدحسین» آمده و در فهرست کتابخانه مجلس شورای ملّی به‌اشتباه با عنوانِ «محمدحسن نیّری» از او یادشده است. کتابت نسخه‌ای از زاد المعاد علامه مجلسی از او برجا مانده است. زادالمعاد: تألیفِ محمدباقر مجلسی (متوفی ۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ ه. ق.)، قطع وزیری (۱۴ × ۲۱ سانتی‌متر)، هر صفحه ۱۶ سطر، به خط نسخ و تاریخ ۱۲۴۴ ه. ق. دارای سرلوح شنگرف...
شرح احوال ملاعبدالله نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » ملاعبدالله نیریزی(فرزند ملاعلی عسکر) »
ملأ عبدالله نیریزی، فرزند ملاعلی عسکر، از نسخ نویسانِ توانا و گمنام است که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری در نیریزی می‌زیست. او در نیریز ولادت یافت و همان‌جا نیز به آموختن و فراگرفتن اصول و فنون خوشنویسی پرداخت. تاریخ ولادت او دقیقاً دانسته نیست، امّا برخی تولد او را در سالِ ۱۲۲۶ ه. ق. گفته‌اند. ملأ عبدالله در محله سادات سکونت داشت و سرانجام نیز در همان‌جا در سال ۱۳۱۲ ه. ق. وفات یافت. از او چند قطعه...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » ملاعبدالله نیریزی(فرزند ملاعلی عسکر) »
ملأ عبدالله نیریزی، فرزند ملاعلی عسکر، از نسخ نویسانِ توانا و گمنام است که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری در نیریزی می‌زیست. او در نیریز ولادت یافت و همان‌جا نیز به آموختن و فراگرفتن اصول و فنون خوشنویسی پرداخت. تاریخ ولادت او دقیقاً دانسته نیست، امّا برخی تولد او را در سالِ ۱۲۲۶ ه. ق. گفته‌اند. ملأ عبدالله در محله سادات سکونت داشت و سرانجام نیز در همان‌جا در سال ۱۳۱۲ ه. ق. وفات یافت. از او چند قطعه...